Vào mùa thu lịch sử của 80 năm trước, tiếng trống khởi nghĩa, tiếng hô vang giành độc lập đã lan tỏa khắp non sông. Cách mạng tháng Tám 1945 không chỉ là đỉnh cao của ý chí bất khuất, quật cường, mà còn để lại bài học lớn về sức mạnh đoàn kết của nhân dân.
Ngày 15/8/1945, Nhật hoàng tuyên bố đầu hàng Đồng minh không điều kiện. Thời cơ “ngàn năm có một” đã đến với cách mạng Việt Nam. Chớp lấy thời khắc quyết định ấy, ngày 13/8/1945, Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh đã thành lập Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc, ban bố Quân lệnh số 1, chính thức phát lệnh Tổng khởi nghĩa trên cả nước. Ngay sau đó, Hội nghị toàn quốc của Đảng đã thông qua kế hoạch lãnh đạo toàn dân Tổng khởi nghĩa và Đại hội Quốc dân được triệu tập đã tán thành chủ trương Tổng khởi nghĩa, cử ra Ủy ban Dân tộc Giải phóng do Hồ Chí Minh làm Chủ tịch.
Ngày 18/8/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư kêu gọi đồng bào và chiến sĩ: “Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta.” Lời hiệu triệu ấy như mệnh lệnh của non sông, thôi thúc khí thế cách mạng bùng nổ dữ dội và lan nhanh như cuồng phong.
Hưởng ứng lệnh Tổng khởi nghĩa, quần chúng khắp nơi nổi dậy giành chính quyền. Từ ngày 14 – 18/8, nhiều nơi trên cả nước giành thắng lợi, trong đó Bắc Giang (Bắc Ninh hiện nay), Hải Dương (Hải Phòng hiện nay), Hà Tĩnh, Quảng Nam (Đà Nẵng hiện nay) là bốn tỉnh giành chính quyền sớm nhất. Ngày 19/8, Hà Nội – trái tim của cả nước – khởi nghĩa thành công. Ngày 23/8, khởi nghĩa thắng lợi ở Huế. Ngày 25/8, khởi nghĩa thắng lợi ở Sài Gòn. Ngày 28/8, Đồng Nai Thượng và Hà Tiên là hai địa phương cuối cùng giành thắng lợi. Chỉ trong 15 ngày cuối tháng 8 năm 1945, cuộc Tổng khởi nghĩa đã thành công hoàn toàn, chính quyền cả nước về tay nhân dân.
80 năm đã trôi qua, nhưng giá trị và tinh thần của Cách mạng Tháng Tám vẫn còn nguyên sức sống. Cách mạng Tháng Tám đã khẳng định chân lý bất diệt: Không có sức mạnh nào có thể chống lại được một dân tộc ngàn đời yêu nước, hưởng ứng lời kêu gọi “không có gì quý hơn độc lập, tự do”, quyết đứng lên đập tan xiềng xích thực dân gần một trăm năm, xóa bỏ chế độ quân chủ hơn một nghìn năm, làm nên một cuộc cách mạng đích thực - không chỉ thay đổi bộ máy chính quyền mà còn thay đổi cả vận mệnh của một dân tộc.